YENİ EKSEN: RUSYA-ÇİN

    #DOSYA 04: RUSYA & ÇİN: YENİ EKSEN?

    Avatar photo
    Dördüncü dosyamızla Merhaba! Teori ağırlıklı bir hat izlediğimiz ilk üç dosyamızın ardından tarih ve güncel politikaya ayırdığımız “Rusya & Çin: Yeni Eksen?” sayısıyla yayındayız. Birçok farklı ülkeden yazarın iktisadi, askeri ve politik alanda sıklıkla karşımıza çıkan bu önemli soruya dair abstrakt dergi için kaleme aldığı görüşlerini okuyucuyla paylaşmanın heyecanını yaşıyoruz.

    KAYBEDİLMEK İSTENEN İŞÇİ LİDERİ SHEN MENGYU İÇİN DAYANIŞMAYA

    Avatar photo
    Çin'de yeni bir sosyalist gençlik kuşağı, işçi sınıfındaki canlanmadan beslenerek ÇKP iktidarına karşı, ülkenin kurucusu Mao Zedong’u referans alan sosyalist bir muhalefet geliştiriyor. Dayanışma dileklerimiz, bu mücadelenin içinde yer alırken kaçırılıp kaybedilen emek kahramanı Shen Mengyu ile. Biliyoruz ki, onu Çin devletinin yasadışı hapishanesinde yok edilmekten kurtarabilecek olan yegane güç, enternasyonal dayanışmadır.

    RUSYA KAPİTALİZMİNİN GELİŞİMİ BAĞLAMINDA SOSYALİST HAREKETİN KRİZİ

    Avatar photo
    Rusya solu, ülkemizde sosyalist hareketin güçsüzlüğüne nesnel sebepleri ciddiyetle ele almayı nadiren denemektedir. Sıklıkla birbirini suçlama eğilimindedirler. Rusya sol hareketinin krizinin sebeplerini anlamak için şu kilit soruya cevap vermemiz gerekmektedir: Modern Rusya kapitalizmi (Kapitalist Rusya Federasyonu) ortaya nasıl çıktı ve nasıl gelişti? Sosyalist hareket büyük ölçüde kapitalizmin gelişim eğilimine-biçimine bağlıdır, bu sebeple modern Rusya kapitalizminin özelliklerini anlamak, sol hareketi anlamak için kilit niteliktedir.

    ÇİN-SOVYET AYRILIĞI VE SINIF MÜCADELESİNDE ÇİN’İN ROLÜ

    Avatar photo ve
    Soğuk Savaş döneminin en önemli olaylarından birisi, bugün geniş ölçüde unutulmuş durumda olan, 1960 yılının Sovyet-Çin kopuşması, sosyalizmin tarihini olduğu kadar bugünün politik gelişmelerini de ele almak bakımından anahtar önemini koruyor. Her iki ülkenin de dünya devriminin öncülüğünü üstlenme iddiasında olduğu o dönemlerde Moskova ve Pekin arasındaki husumetin farklı aşamalarda gerçekleşme nedenleri, uygulamaları ve ortaya çıkan sonuçları nelerdi?

    ÇİN’DE İÇ GÖÇ VE EKONOMİK SİSTEM

    Çin’deki iç göç politikası solun içinde dahi daima tartışmalı olageldi. Planlı ekonomi döneminde (1950’lerden 1970’lerin ortasına kadar) uygulanan katı göç kontrolleri insanları göç etme hakkından mahrum ettiği gerekçesiyle sıklıkla eleştirildi. Bu karmaşık sorunu anlayabilmek için Çin’de iç göç mekanizması ve hukou sistemi arasındaki ilişkiyi planlı ekonomi ve piyasa ekonomisi dönemlerinde ayrı ayrı ele alıp, kavramamız gerekiyor.

    RUSYA-ÇİN: YENİ BİR EMPERYALİST ODAK MI?

    Avatar photo
    ABD, henüz dünya hegemonyasını ellerinde tutmaktadır. Ne var ki, gelişmelerin, Rusya-Çin eksenli yeni bir emperyalist odağın oluşmasına doğru olacağını öngörmek kehanet sayılmaz. ABD, 21. yüzyılın girişinde, Büyük Durgunluğun (ya da Uzun Bunalımın) koşulladığı bir hegemonya bunalımı yaşamaktadır. Rusya-Çin ekseninin zayıf karnı ise, ancak iki ülkenin birleşik gücünün ABD karşısında sınırlayıcı bir güç oluşturabilmesidir.

    ÇKP’NİN GELECEĞİ NE KADAR ‘KIZIL’?

    Avatar photo
    Bir yandan “piyasanın kaynak tahsisindeki belirleyici rolünün” altını çizip piyasa-merkezli reformu pek çok farklı sektörde “derinleştirme” çağırısı yaparken, öte yandan piyasalaşmanın getirdiği yozlaşmayı zorunlu Marksizm dersleriyle ya da üniversiteleri disiplin tedbirleriyle ‘Batıcı’ ve ‘tarihsel nihilist’ eğilimlerden arındırarak bertaraf etmeye çalışmak ne kadar verimli bir yöntem? İşte okuyacağınız makale, bir anket çalışmasından elde edilen ampirik veriler temelinde bu meseleyi tartışmaya açıyor.

    TAYVAN VE ULUSALLIK: KÖKENLER VE OLASILIKLAR

    Avatar photo
    Bu makale, ilgili okuyucu için Tayvan ulusal kimliğinin tarihi gelişimini ve konuyla ilgili halihazırdaki çıkarımlara yönelik mütevazı bir tanıtıcı yazı olmayı amaçlamaktadır. Aslına bakılacak olursa, Doğu Asya siyaset çalışmalarında da bu konu verimli bir araştırma alanı olmakla beraber bölgenin siyaseti başka yerlerde her ne kadar tartışma konusu olsa da üzerine nadiren tartışılan bir konudur.

    ÇİN KIRSALINDAN KAPİTALİZM MANZARALARI

    Çin Halk Cumhuriyeti, 1950'lerin ortası ile 1980'lerin başı arasındaki uzun zaman diliminde, kırsal komünler ve kolektifler tarafından sürdürülen bir sosyalist kırsal ekonomiye sahipti. Çin, 80'lerin başında kırsal komün ve kolektiflerini dağıtmaya başladı. Mao sonrası liderlik, kırsal kolektif kurumların, o dönem başlatmakta oldukları kapitalist yönelimli reform için büyük bir engel olduğuna inanmaktaydı.

    ÇİN’DE DİJİTAL EMEK: YENİ BİR AŞAMA MI?

    Avatar photo
    Genel olarak dijital ve gayri-maddi emek üzerine teorik yaklaşımların incelenmesiyle başlayan bu makale, Çin’de bu emek biçimlerinin somut gelişimi üzerine bir tartışma yürütecek ve Çin işçi sınıfının yaşadığı sorunların bununla bağını kurmaya çalışacaktır.